Gorączka u dziecka to jeden z najczęstszych powodów wizyt u pediatry i telefonów do lekarza. Choć bywa powodem niepokoju rodziców, w wielu przypadkach jest naturalną reakcją organizmu na infekcję. Warto jednak wiedzieć, kiedy gorączka wymaga domowych działań, a kiedy konieczna jest konsultacja medyczna.
Czym jest gorączka i dlaczego się pojawia?
Gorączka to podwyższona temperatura ciała, która jest reakcją obronną organizmu na infekcję wirusową, bakteryjną lub inną chorobę.
- Normalna temperatura: 36,5°C–37,5°C.
- Stan podgorączkowy: 37,6°C–38°C.
- Gorączka: powyżej 38°C.
Podniesienie temperatury pomaga zwalczać drobnoustroje, dlatego umiarkowana gorączka może być korzystna.
Jak mierzyć temperaturę u dziecka?
-
Metoda w zależności od wieku:
- Niemowlęta: pomiar w odbycie (najdokładniejszy).
- Starsze dzieci: pomiar pod pachą, w ustach lub na czole (termometry elektroniczne).
-
Unikaj pomiaru po wysiłku fizycznym lub kąpieli, gdy temperatura ciała może być chwilowo wyższa.
Kiedy działać samodzielnie?
-
Gorączka poniżej 39°C u starszych dzieci:
- Podawaj dużo płynów, aby zapobiec odwodnieniu.
- Ubierz dziecko w lekkie ubrania, aby nie przegrzewać organizmu.
- Możesz zastosować domowe metody obniżania temperatury, np. chłodne okłady na czoło.
-
Leki przeciwgorączkowe:
- Stosuj paracetamol lub ibuprofen w odpowiedniej dawce dostosowanej do wagi dziecka.
- Nie podawaj aspiryny dzieciom poniżej 12. roku życia (ryzyko zespołu Reye’a).
Kiedy udać się do lekarza?
-
Noworodki i niemowlęta:
- Gorączka powyżej 38°C u dziecka poniżej 3. miesiąca życia zawsze wymaga pilnej konsultacji z lekarzem.
-
Dziecko w każdym wieku:
- Gorączka przekracza 40°C lub utrzymuje się ponad 3 dni.
- Towarzyszą jej inne objawy, takie jak trudności z oddychaniem, sztywność karku, wymioty, wysypka lub utrata przytomności.
- Dziecko jest ospałe, apatyczne lub nie chce pić płynów.
-
Brak reakcji na leki:
Jeśli gorączka nie ustępuje po podaniu leków przeciwgorączkowych lub szybko powraca, konieczna jest wizyta u pediatry.
Czego nie robić w przypadku gorączki?
- Nie przegrzewaj dziecka: Zbyt ciepłe ubrania czy koce mogą dodatkowo podnieść temperaturę.
- Nie stosuj alkoholu do nacierania: To niebezpieczna metoda, która może spowodować zatrucie przez skórę.
- Nie ignoruj objawów: Jeśli coś Cię niepokoi, lepiej skonsultować się z lekarzem.
Gorączka a inne objawy – na co zwrócić uwagę?
-
Infekcja wirusowa:
- Częsta przyczyna gorączki. Objawy mogą obejmować katar, kaszel, ból gardła.
-
Infekcja bakteryjna:
- Gorączce mogą towarzyszyć ropny katar, ból ucha, trudności w oddychaniu lub bardzo złe samopoczucie. W takich przypadkach lekarz może zalecić antybiotyk.
-
Odparzenia i odwodnienie:
- Wysoka temperatura ciała może prowadzić do odwodnienia. Zwróć uwagę na suche usta, brak łez podczas płaczu czy mało mokrych pieluch u niemowląt.
Domowe sposoby na łagodzenie gorączki
- Chłodne okłady: Na czoło, kark lub nadgarstki.
- Letnia kąpiel: Temperatura wody powinna być o 1–2°C niższa niż temperatura ciała dziecka.
- Nawadnianie: Woda, herbatki ziołowe lub elektrolity są kluczowe, aby zapobiec odwodnieniu.
Podsumowanie
Gorączka u dziecka zazwyczaj nie jest powodem do paniki – to naturalna reakcja organizmu na chorobę. Ważne jest jednak, aby znać granice, kiedy można działać samodzielnie, a kiedy potrzebna jest pomoc lekarza. Regularne monitorowanie temperatury, odpowiednie nawadnianie i szybka reakcja na niepokojące objawy to klucz do zapewnienia dziecku bezpieczeństwa. Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości, zawsze warto skonsultować się z pediatrą.